FAKTORI KOJI UTIČU NA VAŠU PROGNOZU
Faktori koji utiču na vašu prognozu konkretno zavise od brojnih pitanja:

– koliko je kosti zapravo oštećeno i izgubljeno
– koliko su ugroženi zubi u okolini
– koliko brzo se bolest razvija i koliko je razorna
– koji zub je ugrožen, gde se u vilici nalazi i koliko je značajan
– kakva je klinička slika samog zuba, kako izgleda koren zuba i koliko je dubok
– koliko je razlabavljena pozicija zuba
– opšta klinička slika pacijenta
Bolest se može javiti još u ranoj mladosti. Počinje neupadljivo, krvarenjem desni, a kada dođe do komplikacija, postaje i bolna. Pored osoba koje ne održavaju redovno higijenu, više rizične grupe jesu pušači, ali kao što smo već napomenuli, veliku ulogu igra i genetska komponenta. Osim toga, i razna opšta oboljenja mogu biti jedan od uzroka parodontopatije. Ovoj bolesti se, u zavisnosti od stadijuma, pristupa na više načina: konzervativno, hirurški, protetski ili kombinovano.

SIMPTOMI

Svaki početak ove bolesti je uvek isti. Stoga, u prve simptome paradontopatije ubrajamo gingivitis: ukoliko ste primetili da su vam desni osetljive, da ih lako možete povrediti hranom ili uobičajenom higijenom, ukoliko primećujete otoke ili crvenilo desni, vreme je da odete kod zubara, kako bismo sprečili sledeće faze: gingiva otiče i počinje da formira „džepove“ koji se pune zubnim plakom. Ukoliko ne reagujete na vreme, ova proširenja u desnima postaju sve dublja, infekcija je sve teža i bakterija je sve više – a uništenje okolnog tkiva uzima maha i ugrožava inače sasvim zdrave zube.

Dakle, kod osoba obolelih od parodontopatije, patološkim procesom je zahvaćen ceo potporni aparat zuba (gingiva, alveolarna kost, periodoncijum i cement korena zuba). Kao posledica se javljaju destruktivne promene u parodoncijumu. One se klinički manifestuju zapaljenjem gingive, povlačenjem (recesijom) desni, formiranjem parodontalnih džepova, labavljenjem i tzv. patološkom migracijom zuba, a u završnoj fazi i ispadanjem jednog ili više zuba. Ovim simptomima se klinički manifestuje većina paradontopatija.

Kao posledica upale i gnoja koji nastaje u parodontalnim džepovima često se kod uznapredovalih oblika parodontopatije javlja i neprijatni zadah iz usta (halitosis). Pored toga, sinuzit, apscesi i nastanak cisti samo su neke od brojnih komplikacija koje mogu nastati. Na ovaj način su, nažalost, ugroženi i  udaljeni organi i sistemi.

Parodontopatija se najuspešnije leči i sprečava u ovoj svojoj prvoj fazi – tada se pre svega čiste zubi od dentalnog plaka i kamenca; vrši se ispiranje džepova i primena lekova, a ukoliko je neophodno, vrše i hirurške intervencije uklanjanja obolelog tkiva.

PREVENCIJA

Svaka priča o parodontopatiji treba da krene od prevencije. S obzirom na to da je terapija dugotrajna, jer je parodontopatija uporna bolest, koja se mora držati pod kontrolom, prevencija je jedino rešenje. Iako ne delimo svi sve faktore rizika, svi smo zapravo ugroženi pojavom naslaga na zubima, zubnog plaka i kamenca, jer oni nastaju sasvim prirodnim i normalnim procesima. Cilj preventive parodontopatija jeste borba protiv dentalnog plaka, kao najznačajnijeg faktora u nastajanju parodontalnih oboljenja. Od dobre oralne higijene, kao i od toga da li se u potpunosti uklanja dentalni plak zavisi ne samo zdravlje desni i zuba već i opšte zdravlje organizma. Zbog svega ovoga je posebno važno koliko često i dugo, čime i kako sprovodite adekvatnu oralnu higijenu, kao i koliko često idete kod stomatologa. Redovno i pravilno uklanjanje mekih naslaga (pranje zuba) i tvrdih naslaga (čišćenje kamenca), kao predisponirajućih faktora, izuzetno je važno.

Primarna preventiva obuhvata sledeće mere: zdravstveno prosvećivanje, motivaciju i obučavanje u održavanju oralne higijene, pravilnu ishranu i sistematske, odnosno kontrolne preglede. Redovni kontrolni i sistematski pregledi su od posebnog značaja. Ovim pregledima kontroliše se stanje oralne higijene (kontrola plaka), utvrđuje se stanje gingive i uvodi se davanje dodatnih uputstava u pogledu pravilnog održavanja oralne higijene. Obučavanje u održavanju adekvatne oralne higijene odnosi se na izbor sredstava, pravilnu tehniku njihove upotrebe, dužinu trajanja pranja zuba i potreban broj njihovog pranja u toku jednog dana. Naš tim vam je uvek na raspolaganju kada je u pitanju kontrolisanje stanja vaših zuba, motivacija, edukacija i davanje dodatnih instrukcija u održavanju oralne higijene.

POVLAČENJE DESNI

Povlačenje desni je pomeranje ivice gingive, odnosno mekog tkiva ka korenu zuba (odnosno apikalno). Dakle, linija desni se povlači od zuba čime izlažu koren koji se nalazi ispod. Povlačenje gingive je manifestacija uznapredovalog stadijuma parodontopatije. U pitanju je patološki proces koji se odvija u gingivi u toku parodontopatije i uslovljava razvoj degenerativno distrofičnih procesa u ovom tkivu. Najčešće se javlja kao posledica razaranja vezivnog tkiva same gingive. Na ovaj način se povećava klinička kruna zuba. Prvi znak je povećana osetljivost zuba, ili možete primetiti da zub izgleda duže nego inače, a na mestu gde se desni sastaju sa zubima možete osetiti prelaz. Ovaj naizgled uobičajen stomatološki problem ne treba ignorisati.

Povlačenja desni mogu biti lokalizovana, ali mogu biti i generalizovana, kada zahvataju cele desni, a najčešće zahvata prednje zube, sekutiće i očnjake, sa unutrašnje i spoljašnje strane. Ovo povlačenje može biti različitog oblika i veličine. Patološki proces koji se razvija u gingivi u toku parodontopatije uslovljava bitne promene boje gingive, veličine i oblika, konzistencije, kao i površinske strukture gingive. Osnovni uzrok povlačenja desni je upala gingive (desni krvare, crvene su  i uvećane), a na ovu degeneraciju tkiva utiču i drugi faktori, poput anomalija samog mekog tkiva, ali i alveolarne kosti, loše pozicionirani zubi. Gruba upotreba četkice za zube takođe doprinosi ovoj pojavi. Ovo povlačenje desni za posledicu ima i postepeni gubitak koštanog tkiva. Usled taloženja minerala u mekim zubnim naslagama (tzv. zubni plak) nastaje kamenac. To uzrokuje da desni beže od iritacije tako što se povlače, a koštano tkivo tako što se gubi. Usled zapaljenja gingiva gubi svoju karakterističnu svetloružičastu boju i postaje intenzivnije crvena, a epitel gingive postaje tanji i transparentniji.

Povlačenje desni je stadijum do kojeg dolazi nakon početnog stadijuma – akutnog zapaljenja desni (upale gingive), kada se patološki proces širi u dublja paradontalna tkiva i razara ih. U pitanju je poodmakli stadijum parodontopatije, do kojeg dolazi ako se upala ne leči.  Povlačenje desni u parodontopatiji se može ispoljiti u dve kliničke forme, i to kao izolovano ili kao generalizovano povlačenje desni (recesija). Desni propadaju, dolazi do njihove dalje destrukcije i povlače se sa svih ili sa većine zuba, dolazi do ogoljenja njihovog korena i zubi deluju izduženo. Tada ne dolazi samo do gubitka mekog tkiva, već i do gubitka koštanog tkiva, koje se vremenom toliko ošteti da se čak i klinički zdravi zubi klimaju i ispadaju, a to je već termalni stadijum parodontopatije. Ovakvo generalizovano povlačenje gingive ne dešava se samo sa spoljašnje strane, već zahvata i celokupno meko tkivo oko zuba. Dakle, ono zahvata gingivu u regiji svih ili skoro svih zuba. Povlačenje desni ne mora da se manifestuje na svim zubima. Nekada se ispoljava na samo jednom ili na nekoliko njih, i to je tzv. izolovano povlačenje desni. U tom slučaju, povlačenje najčešće karakteriše eksponiranje korena sa spoljne strane. Recesija gingive uz ogoljavanje korena zuba se klinički najčešće ispoljava na vestibularnim površinama mandibularnih sekutića i očnjaka, kao i na palatinalnim površinama gornjih prvih molara.

Kao posledica produbljivanja gingivalnog sulkusa nastaje parodontalni džep (patološka tvorevina koja predstavlja patognomonični simptom parodontopatije). S obzirom na to da su parodontalni džepovi patognomonični simptom parodontopatije u diferencijalno dijagnostičkom postupku neophodno je ustanoviti njihovo postojanje, lokalizaciju, tip, odrediti njihovu dubinu i ono što je od posebnog značaja, utvrditi nivo pripojnog epitela.

UZROCI POVLAČENJA DESNI

Brojni činioci mogu doprineti razvoju i uticati na obim povlačenja desni. U parodontopatiji povlačenje desni i ogoljavanje korena zuba ponekad može biti maskirano inflamiranom edematoznom gingivom (u početnom stadijumu bolesti). U takvih bolesnika po sprovedenoj kauzalnoj terapiji i smirivanju simptoma zapaljenja gingive (eliminaciji edema) gingiva zauzima svoju realnu poziciju, što ima za posledicu eksponiranje korenova zuba.

Desni se mogu povlačiti i zbog malformacije zuba koja se zove okluzalna trauma – ovo je takvo stanje u ustima da pojedini zubi ostvaruju takozvani patološki kontakt, a da ostali zubi nisu u dodiru prilikom zatvaranja usta. Tada dolazi do destrukcije desni i koštanog tkiva. Zubi koji se nalaze ovakom kontaktu trpe veća opterećenja, pa zbog ovog nepravilnog opterećenja dolazi do povređivanja i oštećenja kosti oko ovog zuba. Jedan od uzroka može biti gubitak zuba. Zbog toga što dolazi do naginjanja pojedinih zuba u vilici i njihovog pomeranja, zubi se nepravilno opterećuju. U novonastali prostor „dolaze“ zubi iz suprotne vilice. Ortodontske anomalije zuba su drugi razlog okluzalne traume. U tom slučaju do neravnomernog opterećenja dolazi zbog nepravilnog rasporeda zuba u vilici. Najčešće u ovom slučaju do povlačenja desni i gubitka kosti dolazi sa samo jedne strane. Usled nepristupačnosti određenih delova vilice može doći do otežanog čišćenja usne duplje, što nikako nije dobro.

Povlačenje desni, dakle, može biti prouzrokovano brojnim faktorima, uključujući i starenje. Inflamacija u gingivi je najznačajniji faktor koji doprinosi ovoj pojavi. Uzrok povlačenja desni može biti i loša tehnika pranja zuba (previše tvrda četkica, previše agresivno ili horizontalno pranje zuba, loša oralna higijena). Loša tehnika pranja zuba ima za posledicu oštećenje desni, koje se ispoljava njihovim povlačenjem i pojavom plitkih defekata na korenu. Ukoliko niste sigurni u to koja je tehnika prava, posavetujte se sa stomatologom. Postoji više metoda, a dobra može biti svaka ukoliko se pravilno i redovno primenjuje.

Takođe, povlačenju desni doprinose urođene anomalije gingive. Na primer, pojedine osobe imaju tanku gingivu koja je sklonija povlačenju, posebno ako je ovaj tanak biotip gingive praćen i nekim razvojnim poremećajima potporne kosti. I visoki pripoj frenuluma i plika, uzrokovan poremećajem u razvoju, takođe može uzrokovati povlačenje desni, s obzirom na to da se nalazi u neposrednoj blizini ivice gingive. U toku žvakanja hrane, pranja zuba i sl. preko ovih sluzokožnih nabora prenosi se vuča na gingivu, ivica desni odvaja se od zuba i dolazi do njenog pomeranja. Urođene anomalije alveolarne kosti značajno doprinose pojavi i razvoju recesije gingive, kao i ortodontske anomalije, tipa malpozicije zuba i inklinacije.

Povlačenje desni na oralnim površinama donjih inciziva, kao i vestibularnoj površini prvog maksilarnog moalara zapaža se, naravno, kod osoba sa lošom oralnom higijenom i obiljem supragingivalnog zubnog kamenca u ovoj regiji. Neadekvatni protetski radovi i plombe takođe mogu biti uzrok povlačenja desni (neadekvatni stomatološki radovi, kao što su ispuni sa ekstendiranim rubovima koji pritiskaju desni, neadekvatni rubovi keramičkih krunica, plombe koje štrče, protetski radovi koji su uzrok traumatskog kontakta zuba…). O zdravlju vaših zuba ne treba da brine bilo ko. Naši stomatolozi će moći sa sigurnošću da identifikuju uzrok povlačenja desni i daće vam najbolji savet za lečenje ovog problema uz sprečavanje njegovog pogoršanja. Naše usluge su maksimalno profesionalne, a naš tim stručan. Mi brinemo o tome da vaš osmeh bude zdrav!